پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

کتاب «برنامه فرانکلین در ایران» که چندماه قبل از نشر شیرازه توسط مهدی گنجوی به چاپ رسید، حاصل بحث تازه درباره جنگ سرد در بازه زمانی سال‌های ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۶ بود.وقتی کلمه‌ای یا مفهومی مثل امپراتوری را استفاده می‌کنید به مجموعه تاثیر و تاثرها، فشارها، برنامه ریزی‌ها و... اشاره می‌شود که ناقض فرض اولیه دولت- ملت به‌عنوان واحد‌های خودمختار و مستقل است. درواقع می‌گوید در دنیا یک‌سری دولت- ملت وجود دارد که خودمختار نیستند، چون تحت‌تاثیر متروپل‌ها یا مراکز امپراتوریایی یا منطق امپراتوریایی و... قرار دارند. این با فرض اولیه در تعریف دولت- ملت در تقابل است، بنابراین مفهوم امپراتوری چیز‌هایی شبیه امپراتوری است. کتاب شرح می‌دهد که چه کار کردند و در کدام کشور‌ها این برنامه اجرا شد؛ ایران، الجزایر، عراق و ۱۲ کشور را نام می‌برد که در آن‌ها برنامه فرانکلین اجرا شد که موفق‌ترین‌شان ایران بود.

تنازع میان «سنت» و «مدرنیسم» یکی از چالش‌های جدی و مستمر در پهنه سیاسی و عمومی ایران زمین بوده است. در برهه‌های مختلف تاریخی هم هر کدام از این دو، فضای بیشتری برای اثرگذاری در ساختار سیاسی و حاکمیتی داشته‌اند. پس از نهضت مشروطه تا هنگامه انقلاب سال ۵۷ این طرفداران مدرنیسم بودند که قلمروی فکری و عملی افزون‌تری برای اثرگذاری در جامعه در اختیار گرفتند و پس از سال ۵۷ به این سو، سنت‌گرایان عرصه‌ها فراخ‌تری برای تاخت و تاز در اختیار گرفتند. موضوع، اما زمانی بغرنج‌تر می‌شود که طیف‌های تندرو و افراطی و پوپولیست‌ها از بطن سنت‌گرایان ظهور کرده و فضای زیست را برای نوگرایان به حداقل رسانده‌اند. بیژن عبدالکریمی، استاد فلسفه ایرانی با واکاوی تحولات اخیر در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و عرصه‌های سیاست خارجی به چالش‌های پیش روی جامعه ایرانی اشاره می‌کند. عبدالکریمی با اشاره به دوقطبی سنت و مدرنیسم در ایران به این نکته اشاره می‌کند که «نمی‌توان راه‌حل‌هایی که برای یک قطب قابل پذیرش است را به قطب دیگر تحمیل کرد.» گفتمان انقلاب و نظام جمهوری اسلامی به شدت از فقر تئوریک رنج می‌برد. این فقر تئوریک به دلیل فقدان نگرش حکمی، فلسفی و پدیدارشناسانه است؛ لذا زیگزالی عمل می‌کند. یکی از خطا‌های راهبردی گفتمان انقلاب این بود که همه نیرو‌های واسطه را از بین برد. امروز نه خود زبانی دارد که با قطب نوگرای جامعه سخن بگوید و نه امکانی را فراهم کرد که نیرو‌های واسطه امکان حضور داشته باشند. متأسفانه گفتمان انقلاب در بخش‌های میانی و پایینی خود این پوپولیسم و خارجی گری را دارد، لایه‌های بالایی در برابر این تندروی‌ها سکوت می‌کنند

فرشاد مومنی، اقتصاددان و رئیس موسسه دین و اقتصاد در نشست دانایی و توسعه و رونمایی از کتاب اندیشه بی‌خانمان می‌گوید که در واقع همه چیز در جامعه ما دفرمه و از ریخت افتاده است. حال سوال این است که چرا چنین اتفاقی رخ داده است. پاسخ مشخص است، زیرا این امر در کادر نظام حیات جمعی دیده نشده یا نخواسته که دیده بشود. در چنین شرایطی سیاستگذاری اقتصادی ما شبیه انتخابات برگزار کردن ما می‌شود. به همبن دلیل رضاقلی دغدغه دارد که چرا این علوم کارکرد ندارند. این به این معنا نیست که اصحاب علم درک ندارند که چه اتفاقی رخ داده است بلکه آنچنان هویت جمعی پیدا نمی‌کند که اثربخشی داشته باشد. اگر حکومت بخواهد رابطه خود با مردم را در استاندارد ۲۷۰ سال پیش نگه دارد نمی‌توان دانش‌بنیان شد، این را رضاقلی در کتاب سراب گرایی صنعتی در جامعه قبایلی ایران و ضرورت در مرکزیت قرار گرفتن علم و فناوری در توسعه، بیان کرده بود. دوستانی که به نسل من می‌گویند که تو هم آن زمان انقلاب بودی پس باید عذرخواهی کنید به آن‌ها توصیه می‌کنم که کتاب تاریخ بی خردی خانم باربارا تاکمن را بخوانند. در این کتاب، پنج نفطه عطف تاریخ بشر را بررسی کرده و تصریح دارد که عادی‌ترین انسان‌های تاریخ، واقعیت را درک می‌کردند، اما در ساختار قدرت حاکمان موضوعات دم دستی ساده را درک نکرده بودند. فردی عذرخواهی بکند با نکند بیشتر سطح فهم خود را از پدیده انقلاب اجتماعی منعکس می‌کند. ضمن اینکه گره‌ای هم با عذرخواهی من باز نمی‌شود. شبیه موضوعی که در مورد انقلاب مطرح می‌شود در مورد توسعه هم مطرح می‌شود. همچنانکه برخی به صراحت اعلام می‌کنند که میلی به توسعه ندارند. حیاتی‌ترین مسائل هم تا زمانی که هویت جمعی در کشور پیدا نکنند نمی‌توانند در مسیر اعتلا قرار گیرند. مساله توسعه یک مساله اجتناب‌ناپذیر است و اگر به صورت فعال و خلاق با توسعه روبرو نشویم در نتیجه سیلی خواهیم خورد. از ربع پایانی قرن بیستم کشور‌ها وارد یک مدار جدید به نام عصر دانایی شدند و انقلاب دانایی و اقتصاد مبتنی بر دانایی به مثابه یک شیوه تولید و همزمان به مثابه یک نظام حیات جمعی باید مورد توجه قرار بگیرد. کشور‌های در حال توسعه در موج اول انقلاب صنعتی فکر می‌کردند که صنعتی شدن یک امر انتزاعی بوده و صرفا با جابجایی ماشین‌آلات محقق می‌شود برای همین بر این باور بودند که دیگران ماشین‌آلات صنعتی تولید کردند و ما خریداری کرده و صنعتی می‌شویم. این در حالی است که صنعتی شدن باید در کادر نظام حیات جمعی دیده شود و تغییرات اجباری متناسب در ساخت سیاسی و اجتماعی و نظام آموزشی و ... لحاظ شود، اما، چون این نکات لحاظ نشد، جوامع به ابن روز افتادند به ترتیبی که الان حسرت دوران پیشاصنعتی را می‌خورند. یعنی گرفتاری‌ها چندین برابر شده و توانمندی پیشین را از دست دادند. این نوع طرز تفکر بود که باعث شد در بیست سال تورم کشور، سه هزار و نود درصد و نقدینگی ده هزار و دویست و پنجاه درصد رشد کند. وقتی ماجرای توسعه گره خورد باید روی دو جا متمرکز شد یکی اعتبار علمی جهت‌گیری‌های سیاستی و فرایند‌های تصمیم‌گیری و تخصیص منابع و دیگری نظام توزیع منافع. دقیق توضیح دهم که چطور به جای علم در فرایند سیاست‌گذاری و تخصیص منابع از شبه علم استفاده می‌کنند و گنجشک را رنگ می‌کنند و جای چیز دیگری قالب می‌کنند. این چه جور علمی است که یک بسته سیاستی معین در طی بالغ بر سه دهه گذشته در دستور کار نظام تصمیم‌گیری کشور قرار داشته است، اما به هیچ کدام از اهداف اعلام کرده نرسیده است و هزاران تخریب و فساد و به هم ریختگی و وابستگی ذلت‌بار و نابرابری ناهنجار را پدید آورده آما همچنان در دستور کار است و با بزک کردن جلو می‌رود. در دستکاری واقعیت و جا زدن شبه علم و دروغ و کلک و پنهان کاری واویلایی درست کردند. شما حساب کنید که در این کشور سه چهار سال است که سالنامه آماری را منتشر نمی‌کنند. نزدیک سی سال است که روند تحولات سهم مربوط به ارزش آفرینی واسطه‌گریی مالی را حذف کردند تا سلطه ربا را پنهان کنند در حالیکه ده متغیر کنترلی دیگر وجود دارد که با آن می‌توان موضوع را متوجه شد.

بارها و بارها به شیوه انتصاب سفرای کشور و سطح صلاحیت انها اعتراض داشته و داریم. مصادیق عدیده ای را در دولت های گوناگون مورد نقد و بررسی قرار داده ایم و به دوستان متذکر شده ایم که سفارت پارکینگ یا رانت نیست. ولی کو گوش شنوا. آقای امیرعبداللهیان با شما هستیم ، می شنوید یا خیر؟ آیا می دانید تخصص و حوزه تحلیلی ناصرالدین حیدری چیست؟ این تخصص به درد کجای کار کشور ما در تایلند می خورد؟ نکند ، دوستان سفارشش را کرده اند و با نوعی رانت در انتصابات مواجه هستیم؟ برای تنویر افکار عمومی لطفا توضیح داده و شفاف سازی کنید.

براساس شنیده‌ها فتاح در حال آوردن نیروهای تازه از خارج از مجموعه ستاد به آن است به شکلی که برخی نوع ارتباط فتاح به جبهه پایداری را مبنای این تغییر و تحولات ارزیابی می‌کنند. آماده‌سازی این نیروهای چراغ خاموش برای حضور در ستاد اجرایی فرمان امام می‌تواند تهدیدی برای کارنامه مدیریتی فتاح محسوب شود.

وزیر علوم در دولت های سازندگی و اصلاحات گفت: بالاترین خسارت به ساحت انسانی و عرصه‌های علمی، فرهنگی و اخلاقی کشور افول ارزش‌ها و اخلاقیات اجتماعی است. سیل مهاجرتی که در کشور شاهد هستیم اعم از به خارج رفتن پزشکان متخصص، مدیران، سرمایه‌گذاران و استارت‌آپ‌ها بسیار بالا است.

حالا که رشیدپور با ژست خیرخواهی، از حضور در شبکه سه کناره‌گیری کرده، عملا تغییری در کلیت ماجرا ایجاد نخواهد شد. مجری پاورقی، نمک‌خورده‌ی جریان تمامیت‌خواه در کشور، با شنیدن خبر احتمال بازگشت مجریان باسابقه به صداوسیما، از موضع ضعف به شوریدن علیه تصمیم مدیران رسانه ملی برخاست و سرِ گفتمان «اگر آن هست، این نباید باشد» را به تهِ «هرکه نمی‌خواهد، جمع کند و برود» گره زد. گفتمانی که تمام منابع، امکانات، اختیارات و فرصت‌ها را حق ذاتی گروه «همسو» می‌داند و شأنی برای انتخاب دیگر گروه‌های جامعه قایل نیست. جریانی که حتی به قیمت کاهش مشارکت‌های مدنی و سیاسی، ریزش مخاطب و افزایش نارضایتی‌ها نیز همواره بر اصل خودی‌ستایی و غیرخودی‌ستیزی پافشاری و «پایداری» می‌کند.

حجت‌الاسلام محمدتقی فاضل میبدی روحانی اصلاح‌طلب گفت: فقط در مراکز نظامی ما نیست که ممکن است یهودی‌ها نفوذ کرده باشند، در لباس اسلام، در سخنرانی، در خطابه، صداوسیما و جا‌های دیگر این اتفاق افتاده است. به نظر من عوامل نفوذی وجود دارند تا اسلام و روحانیت را خراب کنند که کردند و در نهایت می‌خواهند کشور را به سمت و سویی ببرند که نباید برود. این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که راهکار شما برای حل مشکل چیست، گفت: امروز به نظر من اگر روحانیت ما تا آنجایی که می‌تواند مناصب کشور را به دست انسان‌های کاربلد بسپارد ولو اینکه کار را درست انجام می‌دهند یا نمی‌دهند، موثر خواهد بود. گفت: مسائل اقتصادی کشور خیلی مهم است و ما مرتب به نام دین وعده می‌دهیم و در لباس روحانیت هم هستیم، ولی وعده‌هایمان محقق نمی‌شود. این موارد باعث دین‌گریزی می‌شود. مردم نگاه‌شان به اعمال ما است. نمی‌روند کتاب قرآن نگاه کنند می‌گویند روحانیت به نام اسلام آمده و حالا روزگار ما این شده و این طبیعی است که انسان‌ها دین‌گریز شوند.

شهرآورد صدم در شرایطی برگزار شد که تا لحظه نگارش این یادداشت خبری از حضور بانوان در این بازی زیبا نیست. مخالفان حضور بانوان در شهرآورد دلایلی برای عدم حضور آنان دارند که منطقی نیست چرا که در سنوات گذشته در همین استادیوم آزادی چند هزار نفر از بانوان فرهیخته ایرانی به تماشای بازی فوتبال رفتند و هیچ مشکل خاصی به وجود نیامد

موعودگرایی و نیابت از بحث های ریشه ای و تاریخی در جهان اسلام و هلال شیعی و در نهایت ایران است.آشنایی با مفاهیم بنیادین این بحث و آسیب شناسی انحرافات، کمک می کند تا از موقعیت تهدید، نوعی فرصت احیا ساخته شوذ. متن زیر به قلم عبدالرحیم اباذری ، به این مسئله پرداخته است.

انتشار نامه یکی از مناطق آموزش و پرورش استان‌ها درباره امتیاز شرکت در راهپیمایی ۲۲ بهمن برای رتبه‌بندی معلمان با واکنش‌های بسیاری همراه شد، آموزش و پرورش از برکناری رئیس این منطقه خبر داد. بعد از واکنش های زیاد به این مسئله، آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی با صدور اطلاعیه‌ای درباره نامه صادر شده از برکناری رئیس آموزش و پرورش منطقه مربوطه خبر داده است. و در این اطلاعیه آمده است که: این حماسه آفرینی، نیاز به ارزشیابی و ملاک برای رتبه بندی نبوده و نگارش چنین نامه و درخواستی سطحی، ناشی از عدم شناخت درست مسأله، عدم رعایت قوانین اداری در این زمینه و خدشه‌دار کردن ارزش‌ها و مبانی انقلاب و بی‌احترامی به شأن معلمان منطقه انزل است.

اخیراً سایت یک روزنامه اصلاح طلب اطلس جغرافیایی از اعتراضات ۱۴۰۱ با توجه به اخبار و اطلاعات موجود - اگرچه رسمی نیست - منتشر کرده که مرور آن نکات جالبی را به ذهن متبادر می‌سازد. بررسی جغرافیای اعتراضات امسال، حاکی از آن است استان‌هایی که به لحاظ اقتصادی در محرومیت بیشتری هستند همراهی کمتری با اعتراضات داشته‌اند.

علی ربیعی، فعال سیاسی در یادداشتی نسبت به اعتراضات اخیر کشور هشدارهایی داد و نوشت: مطالعات و تجارب نشان می‌دهد پس از بحران‌ها، هیچ کدام از عوامل و کنش‌گران درون بحران همانند پیش از بحران نخواهند بود. ما با جامعه و نسل‌های تغییریافته‌ای که این روز‌ها را در حافظه خود جای داده‌اند، افرادی که به جریان اعتراض نپیوستند، اما این دوران بر آن‌ها آثار روانی داشته است. به تعبیری پس از بحران، هیچ‌کس مثل قبل نیست. حداقل در ساحت اذهان، این دگرگونی‌ها پدید آمده و شکل گرفته‌اند. چنانچه سیاست‌گذاری و حکمرانی بر همان مناط سابق باشد، این‌بار هم دو ساختار سیاست‌گذار و ذهن جامعه تعارض جدیدی را تجربه خواهند کرد. باید با هوشمندی به سمت تغییراتی آرام‌بخش، ثبات‌ساز و پیش‌رونده حرکت کنیم.

دکتر سیمین حاجی پور ساردویی مدرس دانشگاه معتقد است:وقتی در مورد «تبعیض جنسیتی» و «برابری جنسیتی» صحبت می‌کنیم، در واقع، در مورد مشکلات هر دو جنس صحبت می‌کنیم. هر دو جنس از منظری احساس می‌کنند که در موقعیت نابرابر قرار می‌گیرند و مورد ظلم و تبعیض واقع می‌شوند، اما این حس تبعیض در مورد زنان به دلیل گستردگی در عرصه عمومی و خصوصی پررنگ‌تر است.ایشان اضافه می کنند:برای بهبود مسیر پیشرفت زنان ایران در بستر و زمینه خانواده و اجتماع به دو بال «قانون» و «فرهنگ» نیاز داریم .در گام بعدی، «فرهنگ» قرار دارد. فرهنگ جامعه در پذیرش و موفقیت دختران و زنان ایران اهمیت بسیار بالایی دارد. فرهنگی که در کنار حمایت «قانون» در فراهم کردن بستر‌های رشد زنان و تأمین «امنیت در خانه، جامعه و محل کار» بتواند موفقیت را برای زنان به ارمغان بیاورد.

نسل زد به جوان‌ترین نسل این دوران گفته می‌شود، یعنی کسانی که بعد از سال ۱۹۹۶ میلادی (۱۳۷۵ خورشیدی) به دنیا آمده باشند. به‌طور کلی می‌توان گفت متولدان دهه ۷۰ خورشیدی نسل z در ایران هستند. همچنین کلیشه‌های گوناگونی برای توصیف نسل زد به کار می‌روند. مثلا نسل z اولین نسل بشر بود که با اینترنت و شبکه‌های اجتماعی آشنا شد. از این رو ویژگی‌های هویتی این نسل تفاوت تأمل‌برانگیزی با نسل‌های پیشین دارند. برای آشنایی با ویژگی های این نسل و آشنایی با آنها، یادداشت زیر را مطالعه نمایید. در ایران، ادبیات علمی ما تازه با مفهوم تقسیم بندی نسلی آشنا شده و متاسفانه با نوعی این همان پنداری، ادبیات غربی را مبنای تحلیل قرار می دهد. آنچه که باید مبنای تحلیل ادبیات بومی قرار گیرد توجه به مواردی نظیر ساختار تربیتی و شرایط پدر و مادرهای نسل z، وضعیت حضور انها در جامعه و نوع کنار امدن با ارزش های اجتماعی ، نگاه سیاسی نسل z به دنیا و جامعه ، نگاه به مسئله تامین شدگی و اقتصاد جامعه ، نوع ورودشان به اقتصاد ( استخدام دولتی و خصوصی،کارآفرینی ، دلالی ، لش شدگی و ...) و مواردی همانند است. این مختصات می گویند که بدلیل کم توجهی تاریخی در گام اول انقلاب به بحث تربیت دینی- سیاسی- ایدئولوژیک پدر و مادرهای نسل z و خودشان ، نگاه سیاسی همگرایی وجود نداشته و نگاه شان توامان با نگاهی اعتراضی و مخالفت و بی تفاوتی و لاقیدی است. بدلیل محدود سازی برخی فضاها و ممنوعیت غیر جهت دار فضاهای اجتماعی- فردی، گرایشات زیر زمینی و محفلی، انفعال شدید ،لش شدگی و ضعف اعتماد به نفس و عزت نفس دارند. ورود این گروه به اقتصاد بدلیل حاکمیت اقتصاد سنتی، رانت گرایی بالا و انحصارهای کثیف، بشدت تمایل به استخدام شدگی ( دولتی و خصوصی) داشته و از کارآفرینی فاصله خواهند گرفت.

حمیدرضا شریعتمداری در یادداشتی درباره گشت ارشاد و فوت مهسا می نویسد: جان‌باختنِ مهسا امینی، چه براثر سهل‌انگاری یا تقصیر صورت گرفته باشد یا به‌صورت اتفاقی و تصادفی، درهرحال، در فرآیندی و در موقعیتی صورت گرفته، که با عنوان مشیرِ “گ این رنجی است که هم بر خویشان و هم‌تبار‌های این عزیز رفته، هم بر همهٔ ملت ایران از هر کیش و تباری، اما شاید رنجِ بیش‌تر و سهمگین‌تر را متدینان به دوش می‌کشند، متدینانی که هم دردِ دین دارند، هم چشمانی باز و نگران به جهان و انسان؛ متدینی که دینداری‌اش از روی دغدغه است، ازسویی، شاهد هتک مسلماتِ اسلامی، مثل حجاب و حریم‌های زن و مرد است، و ازدیگرسو، شاهد ناکارآمدی‌های نظام سیاسی و فرهنگیِ کشورش است که به‌نام دین شکل گرفته و با همین نام و نشان، در پی اجرای این حکم الهی، که قالب قانونی هم یافته، برآمده است، اما هرچه جلوتر رفته، ناکارآمدتر جلوه کرده است.

مهدی مسکنی گفت: در اتحادیه تعاونی‌های مرزنشین شفافیت کم است که درحال کار روی آن هستیم و گلوگاه‌های مختلف را در اساسنامه‌ها شناسایی کردیم. این اتحادیه، اول سال از مرزنشین‌ها به‌عنوان عضویت در تعاونی مرزنشینان کپی شناسنامه و کارت ملی می‌گیرد و تنها چیزی که به دست اعضا می‌رسد یک سبد کالا در آخر سال است و آن مرزنشین شاید نداند که ۲۰۰ دلار از حق صادرات و واردات وی احتمالا مورد سوءاستفاده قرارگرفته است.

کارگردان سینما گفت: به نظر من اطلاق سیاسی بودن صرف به هیچ فیلمی درست نیست، همانطور که ما در مباحثه‌های سیاسی و حتی رسانه‌های سیاسی دچار مشکل هستیم در سینمای سیاسی نیز لکنت و مشکل داریم و در واقع معلولیتی در این زمینه وجود دارد که می‌تواند ناشی از دیگر معلولیت‌های موجود در عرصه‌هایی بیرون از سینما باشد.

 ابرپروژه‌های سدسازی دولت ترکیه به‌ویژه داپ و گاپ برخلاف ادعا‌های آنکارا که آن را در جهت توسعه کشاورزی معرفی می‌کند، یک اهرم فشار قوی برای اثرگذاری بر کشور‌های همسایه یعنی عراق، سوریه، ایران و ارمنستان در عرصه‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی است. اگر همچنان که دولت آنکارا مدعی است، مسئله اصلی سدسازی‌های ترکیه، کشاورزی بود، پس نباید حق‌آبه کشور‌های همسایه از دجله و فرات و رود ارس قطع می‌شد!